2.000 yıl önce Neolitik devrim, ilk insan topluluklarının ekonomisini, beslenme biçimini ve yapısını tamamen değiştirdi.

Buğday ve arpa gibi tahılların yetiştirilmesi ve hayvanların evcilleştirilmesiyle, ilk şehirler üretken bir ekonominin damgasını vurduğu yeni bir toplumsal bağlamda ortaya çıktı. 

Şimdilerde yapılan bir çalışma, Dicle ve Fırat arasında, tarımın beşiği olan eski Mezopotamya sakinleri tarafından ekime başladığından beri buğday başaklarının gelişimini analiz ediyor.

Temel gıda haline gelen bir bitki olan buğdayın yetiştirilmesi, insan uygarlığının ilerlemesinde bir dönüm noktasını temsil ediyordu. Bugünlerde hala gıda güvenliği açısından dünyanın en önemli mahsulü olarak kabul görüyor. Ancak AB verileri, iklim değişikliğinin etkisinin dünyanın belirli bölgelerinde fiyatını önemli ölçüde artırabileceği ve üretim sürecini değiştirebileceği konusunda uyarıda bulunuyor.

Buğdayın evrimi

Buğdayın evcilleştirilmesi süreci boyunca bitki fenotipi, tohum boyutunun artması ve buğdayın küçülmesi veya kaybolması gibi hem hızlı (birkaç yüz yıl içinde) hem de yavaş (binlerce yıl) değişikliklere uğradı. Özellikle, kılçıklı ve kılçıksız buğday çeşitleri dünyanın her yerinde bulunur, ancak ikincisi kurak iklime sahip bölgelerde, özellikle Akdeniz ortamlarına özgü bir durum olan ilkbaharın sonlarında ekimin son aşamalarında bol miktarda bulunur.

"Özellikle Antik Mezopotamya'da iklim değişikliği bağlamında, hangi buğday çeşitlerinin farklı çevresel yetiştirme koşullarına en iyi adapte olduğunu gösteren çalışmalar yapmak önemlidir. Geçmişi geriye dönük olarak incelemek, tarımın ortaya çıkmasından bu yana bin yıl boyunca buğday ekiminin evrimi hakkında bize bir fikir verebilir." diyor çalışmanın ilk yazarı Dr. Rut Sánchez-Bragado.

Bununla birlikte arkeolojik ve tarihsel kayıtlar buğday başaklarının, buğdayın evcilleştirilmesinden sonra on bin yıldan fazla bir süredir ağırlıklı olarak kılçıklarla birlikte var olduğunu gösteriyor.

Sonuç olarak buğdayın ekilmeye başlanmasıyla birlikte insanlık tarihi farklı bir boyuta geçti diyebiliriz. Zamanla birlikte buğdayın hem fenotipik hem de genotipik olarak değiştiğini söylemek mümkün.